Diaconaat Hervormde Gemeente Huizen vanaf 1880.

Informatie over de historie van de diaconie van de Herv. Gem. Huizen is schaars, er is weinig tot niets gedocumenteerd. In het boek “Vier eeuwen Hervormde Gemeente Huizen” worden diaconale feiten beschreven vanaf 1880. Het boek is in 1995 geschreven ter gelegenheid van het feit dat in 1595 de eerste predikant van Huizen, Hillebrandus Cunaeus, zijn werk begon. Onderstaande tekst is aan dit boek ontleend. 

In Huizen, een dorp van vissers en boeren, was veel armoede. Ook de kerk en de diaconie hadden daaronder te lijden. De diaconie moest het hebben van de opbrengsten uit de collecten. Bezittingen waren er heel weinig, dat leverde dan ook niet veel op. In een oud kasboekje (vanaf 1880 en verdere jaren) lezen we dat een collecte op een zondag maximaal veertig gulden opbracht. Met deze marginale inkomsten moest de diaconie in 1883 ongeveer 58 gezinnen ondersteunen. Dat dit grote zorgen met zich meebracht zal duidelijk zijn. De uitgaven van de diaconie werden steeds hoger doordat het aantal weduwen toenam omdat er veel vissers verdronken op zee. De ondersteuning van weduwen werd verminderd met enkele centen zodra er weer mannen verdronken, om ook de nieuwe gezinnen te kunnen ondersteunen. Dit leverde de nodige spanningen op. De ondersteuning in geld was gering, meestal tweehonderd of soms maar honderdvijftig cent per keer. Ondersteuning in natura was gebruikelijker: een paar klompen, ondergoed en vaak halsdoeken. Het betalen van de begrafenis kwam ook vaak voor. Gelukkig waren er enkele welgestelde mensen, die grote giften gaven (bijvoorbeeld d.m.v. een legaat). Het zal duidelijk zijn: een moeilijke periode voor zowel de inwoners van Huizen als de kerk. 

In de crisisjaren was er veel werkeloosheid en daardoor bittere armoede maar kasboeken of notulen van diaconievergaderingen zijn van deze periode niet bekend. 

Meer informatie is er van de jaren na de oorlog omdat hiervan notulen zijn bewaard. Bijzonder om te ontdekken dat in die jaren de oprichting plaatsvond van een gezinsverzorging op bijbelse grondslag. Het begon met één leidster en groeide uit tot een volwaardige stichting. In die tijd brachten de diakenen ieder in z’n eigen wijk de ondersteuningen rond. Dit kostte veel tijd maar leverde wel veel sociale contacten op. Op de maandagavonden, zo staat vermeld in het boek, werd het collectegeld geteld (met de hand). De diakenen kwamen netjes aangekleed en met enkele sigaren in de zak, dan begon het tellen terwijl de kamer zich vulde met heel veel rook… 🙂

De diaconie is uitgegroeid tot een zelfstandig college met vele taken. Door veranderingen in het sociale stelsel (denk aan invoering van de AOW, de WW, de WAO en overige uitkeringsvormen) is de taak van de diaconie veranderd. Daarover in een volgend artikel meer.